Wszystko o szczepieniach
Wpisany przez S.Z.   
piątek, 06 maja 2022 17:46

Długie życie dla wszystkich – za nami Światowy Tydzień Szczepień

Światowy Tydzień Szczepień upłynął pod hasłem „długie życie dla wszystkich”. Celem było szerzenie idei, że szczepionki umożliwiają spełnianie marzeń, ochronę bliskich oraz życie w zdrowiu. Choć tegoroczna odsłona inicjatywy dobiegła już końca, drobnoustroje aktywne są przez cały rok. O kluczowe szczepienia zapytaliśmy ekspertów.


Kleszczowe zapalenie mózgu

Kleszcze uznaje się za jedno z najniebezpieczniejszych zwierząt świata, ponieważ są odpowiedzialne za przenoszenie wielu groźnych chorób. W Polsce, wśród chorób odkleszczowych najczęściej diagnozuje się boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Kleszczowe zapalenie mózgu to wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego, która może powodować poważne powikłania. Z uwagi na brak skutecznego leku przeciw tej chorobie, w kuracji stosowane jest leczenie objawowe. Zachorować na nią można w każdym wieku, jednak najwięcej przypadków odnotowuje się w grupie młodzieży i młodych dorosłych.

Najskuteczniejszą metodą profilaktyki jest szczepienie ochronne, którego skuteczność wynosi nawet 99-100% . Szczepienie składa się z 3 dawek – jego skuteczność po dwóch dawkach wynosi 88-96%, a po trzech już 96-100%. Osoby powyżej 60 roku życia powinny przyjmować dawkę przypominającą co 3 lata, młodsze – co 5 lat. Najlepszym czasem na zaszczepienie się jest wczesna wiosna.

Grypa

Grypa jest ostrą chorobą wirusowa, która występuje na całym świecie. Objawia się m.in. wysoką gorączką, bólem głowy oraz mięśni i stanów. Jest szczególnie niebezpieczna dla grup ryzyka: ciężarnych, małych dzieci, osób przewlekle chorych, z obniżoną odpornością, skrajnie otyłych oraz przebywających w ośrodkach opieki długoterminowej. Ponadto, zachorowanie na grypę jest obarczone wysokim ryzykiem powikłań. Ryzyko zawału serca zwiększa nawet sześciokrotnie, co sprawia, że grypa dla samego układu krążenia jest bardziej niebezpieczna niż otyłość. Szczepienie przeciw grypie należy przyjmować corocznie. Najskuteczniejszą ochroną przed grypą oraz powikłaniami pogrypowymi pozostają szczepienia.

„Kluczowym argumentem w podjęciu decyzji o szczepieniu przeciw grypie powinna pozostać informacja o tym, że zakażenie wirusem grypy może zwiększyć ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji koronawirusem i odwrotnie szczepienie przeciw COVID-19 nie zabezpiecza przed zachorowaniem na grypę w nadchodzącym sezonie jesienno-zimowym. Szczególnie ważnym aspektem szczepień jest ochrona przed groźnymi powikłaniami. W przypadku grypy są to m.in. zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, zapalenie mięśnia sercowego oraz niewydolność oddechowa. Poza powikłaniami w układzie oddechowym mogą występować również zamiany w neurologiczne np. zapalenie mózgu czy zapalenie opon mózgowych. Powikłania grypy podobnie jak COVID-19 są szczególnie niebezpieczne dla osób starszych, chorych przewlekle, a także kobiet w ciąży. To te grupy powinny szczególnie zadbać o systematyczność w realizacji szczepień” - podkreśla prof. Adam Antczak Przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.

Dzieci chorują na grypę trzy razy częściej, niż dorośli i są szczególnie narażone na ciężki przebieg choroby, ale także na rozwój powikłań pogrypowych. Warto zwrócić uwagę, że okresem wzmożonej zachorowalności na grypę jest wiosna. Pomimo wykazanej skuteczności szczepień przeciwko grypie, jak wykazują szacunki Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy w grupie wiekowej 0-4 zaszczepionych zostało jedynie 2,8% dzieci, natomiast w grupie wiekowej 5-14 około 2,6%, to prawie tak niewiele jak w poprzednim sezonie.

„W ramach trwającego Światowego Tygodnia Szczepień, zwracam uwagę, że obecnie mamy do czynienia ze wzrostem zachorowań na grypę wśród dzieci. Z pewnością przyczynił się do tego niski poziom zaszczepialności najmłodszych w Polsce. Warto zaplanować już dziś szeroką edukację rodziców w kolejnym sezonie szczepiennym, tak by uniknąć gwałtownych wzrostów zachorowań wśród najmłodszych prowadzących do wysokiej absencji szkolnej.“ - podkreśla dr hab. Ernest Kuchar z Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.

COVID–19

COVID–19 również jest zakaźną chorobą wirusową atakującą górne drogi oddechowe. Przebieg choroby może być zarówno bezobjawowy, jak i ciężki, powodujący ciężkie powikłania, a nawet śmierć. W Polsce dostępne jest kilka rodzajów szczepień – preparaty mRNA, wektorowe oraz szczepionka białkowe. Wszystkie z nich są bezpieczne i wysoce skuteczne: chronią przede wszystkim przed ciężkim przebiegiem choroby.

Krztusiec

Krztusiec (lub potocznie koklusz) to ostra choroba zakaźna układu oddechowego. Dawniej występowała znacznie częściej, a rozpoznawano ją po intensywnych napadach duszącego kaszlu, który mógł powodować nawet łamanie żeber. Narażone na zakażenie krztuścem są osoby w każdym wieku, jednak najostrzej choroba przebiega u nieuodpornionych noworodków i niemowląt oraz małych dzieci. U wielu osób wraz z rozwojem choroby nasilają się też jej objawy- oddech staje się świszczący a kaszel coraz intensywniejszy.

Podstawą profilaktyki krztuśca są szczepienia ochronne. W Polsce szczepienie jest obowiązkowe dla wszystkich dzieci do ukończenia 14. roku życia. Co ważne, choroba może występować nawet u osób wcześniej zaszczepionych, co ma związek z wygasaniem odporności w wyniku upływu lat po podaniu szczepionki. Z tego powodu zaleca się przyjmować dawkę przypominającą szczepionki co 10 lat. Szczególną grupą na liście zaleceń szczepień przeciw krztuścowi są kobiety w ciąży od 27 do 36 tygodnia ciąży.

Szczepienie MMR, czyli odra, świnka, różyczka

Zachorowaniu na świnkę, odrę i różyczkę zapobiega szczepienie wykonane preparatem MMR. Każda z tych chorób stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Odra jest wysoce zaraźliwa (ryzyko sięga nawet 95%), a jej przechorowanie negatywnie wpływa na układ odpornościowy na następne kilka lat. Obarczona jest także ryzykiem poważnych powikłań, przede wszystkim neurologicznych.

Szczepionka MMR zapewnia ochronę także przed świnką – chorobą zakaźną charakterystyczną dla wieku dziecięcego. Warto pamiętać, że pomimo skutecznych metod leczenia świnki, tylko szczepienie chroni przed powikłaniami. Podobna sytuacja dotyczy różyczki, będącej wirusową chorobą zakaźną, która najczęściej dotyka dzieci w wieku przedszkolnym. Cechą charakterystyczną jest wysypka pojawiająca się równolegle z zapaleniem węzłów chłonnych.

Błonica

Błonica jest ostrą chorobą zakaźną wywoływaną przez groźną toksynę wytwarzaną przez bakterię Clostridium diphtheriae. Głównym źródłem zakażenia jest kontakt z chorymi, jednak chorobę tę może przenosić także ozdrowieniec lub nosiciel. W ciężkich przypadkach zakażenie może spowodować rozwój powikłań związanych z sercem, układem nerwowym czy nerkami, takich jak m.in. niewydolność serca czy niedrożność dróg oddechowych.

Jedyną skuteczną formą profilaktyki są powszechne szczepienia ochronne. W Polsce funkcjonują od lat 60. XX wieku.

Tężec

Tężec jest jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych. Bakterie wywołujące tężec występują powszechnie, m.in. w glebie czy wodzie. Większość zachorowań odnotowuje się w sezonie letnim, ze względu na powszechniejsze korzystanie z ładnej pogody i spędzanie większej ilości czasu na zewnątrz. Na zakażenie narażeni są wszyscy, bez względu na wiek czy stan zdrowia. Czasem do rozwinięcia infekcji wystarczy drobna rana: skaleczenie lub otarcie skóry.

Tężec jest chorobą wysoce śmiertelną – dawniej, przed wprowadzeniem powszechnych szczepień ochronnych, w Polsce chorowało na niego rocznie ponad 400 osób, z których 300 umierało. Dziś, dzięki powszechnym szczepieniom, odnotowuje się mniej niż 20 wypadków rocznie.

Gruźlica

Gruźlica, choć wydaje się zapomnianą chorobą, jest niebezpiecznie wysoce zaraźliwa i wielolekooporna, przez co wciąż stwarza zagrożenie. Szczególnie narażone na zachorowanie są osoby starsze i z osłabioną odpornością. W około 12% wszystkich przypadków infekcji przyczyną jest reaktywacja, wywołana np. chemioterapią. Zmiany gruźliczne mogą wystąpić w różnych narządach, jednak najczęstszą postacią jest gruźlica płuc.

Polio

Polio to zakaźna choroba wirusowa, która dawniej była źródłem śmiercionośnych epidemii na całym świecie. Jeszcze w XX wiekuj stanowiła poważne zagrożenie epidemiczne również dla Polski. Dzięki wynalezieniu szczepionki udało się znacznie ograniczyć ogniska choroby.
Szczepienie to jedyna skuteczna metoda chroniąca przed tą chorobą – nie istnieje żaden lek zwalczający polio, więc chorych można leczyć jedynie objawowo i rehabilitacyjnie. U ok. 1–2% zakażonych dochodzi do porażennej postaci choroby, która równocześnie jest najbardziej niebezpieczna dla zdrowia i życia. Objawia się paraliżem mięśni – najczęściej kończyn dolnych. W rezultacie chorujący na polio zmagają się z niedowładami, niepełnosprawnością ruchową czy nawet paraliżem. Może zaatakować także układ oddechowy lub mózg i doprowadzić do śmierci.

Szczepionka przeciw polio jest bezpieczna i dobrze tolerowana. W ramach czterodawkowego schematu zapewniającego ochronę przed chorobą podaje się 3 dawki szczepienia podstawowego w 3-4, 5-6 oraz 16-18 miesiącu życia. Dawka przypominająca podawana jest w 6 roku życia.


 

Grypa nie odpuszcza - w drugim tygodniu kwietnia zarejestrowano w Polsce ponad 120 tys. zachorowań

Dzieci chorują na grypę trzy razy częściej, niż dorośli i są szczególnie narażone na ciężki przebieg choroby, ale także na rozwój powikłań pogrypowych (1). Warto zwrócić uwagę, że okresem wzmożonej zachorowalności na grypę jest wiosna. Jak pokazują najnowsze dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w dniach od 8 do 15 kwietnia 2022 r. zarejestrowano w Polsce ogółem 120.649 zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę. Tak wysoki wskaźnik zachorowalności pokazuje, jak ważne są szczepienia przeciwko grypie. Pomimo wykazanej skuteczności szczepień przeciwko grypie, jak wykazują szacunki Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy w grupie wiekowej 0-4 zaszczepionych zostało jedynie 2,8% dzieci, natomiast w grupie wiekowej 5-14 około 2,6%, to prawie tak niewiele jak w poprzednim sezonie.

„W ramach trwającego Światowego Tygodnia Szczepień, zwracam uwagę, że obecnie mamy do czynienia ze wzrostem zachorowań na grypę wśród dzieci. Z pewnością przyczynił się do tego niski poziom zaszczepialności najmłodszych w Polsce. Warto zaplanować już dziś szeroką edukację rodziców w kolejnym sezonie szczepiennym, tak by uniknąć gwałtownych wzrostów zachorowań wśród najmłodszych prowadzących do wysokiej absencji szkolnej.“ - podkreśla dr hab. Ernest Kuchar z Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.

Czy moje dziecko ma grypę?

Grypa to niebezpieczna choroba, która w okresie dziecięcym wiąże się z wysokim ryzykiem ciężkiego przebiegu. U dzieci może powodować różne dolegliwości, takie jak: gorączkę, kaszel, zatkany noc, ból gardła czy mięśni. Z uwagi na nie w pełni rozwinięty układ odpornościowy dzieci są narażone nie tylko na zachorowanie, ale także na groźne powikłania pogrypowe, takie jak: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, zapalenie zatok obocznych nosa, drgawki gorączkowe i inne. Wirus grypy nie wybiera i atakuje także przewlekle chore dzieci. Bardzo często rodzice mylą przeziębienie z grypą. Warto pamiętać, że to pierwsze ma przebieg łagodny, i zwykle nie powoduje rozwoju powikłań u dzieci zdrowych. W przypadku sezonowej grypy, problem jest znacznie poważniejszy. Objawy na pierwszy rzut oka mogą wyglądać podobnie jak w przypadku przeziębienia, jednak przebieg jest cięższy, a ryzyko powikłań i konieczności hospitalizacji duże. Najskuteczniejszą sposobem zapobiegania grypie są szczepienia ochronne, które stanowią niezbędny element opieki zdrowotnej nad najmłodszą populacją.

Dlaczego warto szczepić dzieci przeciwko grypie?

Szczepienia dzieci przeciwko grypie rekomendowane są przez lekarzy pediatrów, jako jedna z najważniejszych metod profilaktyki i najskuteczniejszych metod ochrony przed ciężkimi powikłaniami. Dlaczego jeszcze warto szczepić dzieci?

- dzieci uważane są za rezerwuar wirusów grypy, odgrywając kluczową rolę w transmisji wirusa grypy w środowisku, a w konsekwencji powstawaniu epidemii,
- dzieci nie mają w pełni rozwiniętego układu odpornościowego,
- zaszczepienie 420 dzieci chroni jednego dorosłego przed zgonem z powodu grypy (2),
- u dzieci mogą rozwinąć się poważne powikłania pogrypowe jak zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, zapalenie zatok obocznych nosa, drgawki gorączkowe i inne,
- 20 – 30 % dzieci vs 5-10% dorosłych w każdym sezonie choruje na grypę (szacunki WHO) (3) ,
- szczepienia przeciwko grypie chronią nie tylko zaszczepionych, ale także pośrednio bliskich: młodsze rodzeństwo, rodziców oraz należących do grupy ryzyka seniorów,

Najczęstsze obawy rodziców związane ze szczepieniem przeciwko grypie.

Najczęstsze obawy rodziców przed szczepieniami swoich dzieci, to przekonanie o braku skuteczności szczepionek, brak rekomendacji ze strony lekarzy, przekonanie o braku różnicy między przeziębieniem a grypą, czy zwyczajny lęk przed igłą u najmłodszych. Należy jednak podkreślić, że na rynku dostępna jest szczepionka donosowa dla dzieci, która jest w 50% refundowana w grupie wiekowej 2 lat - 5 lat. Szczepionka donosowa, jak i domięśniowa mają podobną skuteczność. Obie szczepionki są bezpieczne i pomimo popularnej opinii nie wywołują zachorowań na grypę. Szczepienia dzieci są skutecznym elementem ochrony zarówno samych dzieci, jak i innych członków rodziny są ważne zarówno pod kątem epidemicznym oraz ekonomicznym. Dzieci stanowią bowiem największy przekaźnik wirusów i bakterii. Choroba często wiąże się z absencją rodziców w pracy, a także nieobecnością dzieci w szkole. Jak wykazują badania na każde 100 zarażonych dzieci poniżej 3 r.ż. przypada 195 dni absencji w pracy rodziców (4). W przypadku nieobecności w pracy rozwiązaniem problemu pozostaje uzyskanie zwolnienia lekarskiego na okres choroby. Większym problemem związanym z absencją pozostaje kwestia nadrobienia materiału z zajęć edukacyjnych w szkołach.

Od jakiego wieku można szczepić dzieci przeciwko grypie?

Szczepienia przeciw grypie dla dzieci są powszechnie rekomendowane na całym świecie. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca je jako priorytetowe w wieku 6-59 m.ż.(5) , a Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych zaleca wykonywanie corocznych szczepień przeciw grypie wszystkim osobom od 6 m.ż. Powszechne szczepienia przeciw grypie są również zawarte w polskim Programie Szczepień Ochronnych i w związku z przesłankami epidemiologicznymi rekomendowane są już dla dzieci od ukończenia 6 m.ż. do ukończenia 18 r.ż., ze szczególnym uwzględnieniem dzieci w wieku 6-60 m.ż. (6)

(1) World Health Organization. Biologicals. Influenza. November 2017. https://www.who.int/biologicals/vaccines/influenza/en/  (data dostępu 16.07.2019r.)
(2) Heikkenen et al. Ped Infect Dis J, 2013, Heinonen et al. Lancet Infect Dis 2011
(3) World Health Organization. Influenza. Vaccines.WHO position paper. Wkly Epidemiol Rec, 2005, 80 (33).279-7
(4) Heikkinen T. i wsp., Burden of influenza in children in the community, J Infect Dis. 2004 Oct 15;190(8):1369-73.
(5) Centers for Disease Control and Prevention, https://www.cdc.gov/flu/highrisk/children.htm
(6) Grohskopf L.A., Sokolow L.Z., Broder K.R., Walter E.B., Fry A.M., Jernigan D.B., Prevention and Control of Seasonal Influenza with Vaccines: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices-United States, 2018-19 Influenza Season. MMWR Recomm Rep. 2018;67(3):1-20


 

Z okazji Światowego oraz Europejskiego Tygodnia Szczepień eksperci rekomendują skracanie ścieżki polskiego pacjenta do profilaktyki grypy

Rada Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy (OPZG) przygotowała rekomendacje na zbliżający się sezon grypowy 2022/2023, które zostały ujęte w raporcie pt. „Skoordynowany Plan dla Grypy i COVID-19”. Najważniejsze z nich to m.in. skracanie ścieżki pacjenta poprzez umożliwienie wypisywania recept na szczepionki przeciw grypie przez farmaceutów i pielęgniarki, wprowadzenie powszechnego systemu skierowań na szczepienia, rekomendowanie i realizację szczepień przez lekarzy medycyny pracy, jak również prowadzenie akcji szczepień w placówkach opiekuńczo wychowawczych, przedszkolach i szkołach. Priorytetowo szczepione powinny również być grupy ważne dla utrzymania funkcjonowania systemu ochrony zdrowia. Plan ma za zadanie uporządkować system masowych szczepień w Polsce i wskazać konieczne do podjęcia zmiany systemowe, które przyczynią się do systematycznego zwiększania wyszczepialności społeczeństwa przeciw grypie.

Od rozpoczęcia pandemii COVID-19 gwałtownie zwiększyło się zainteresowanie Polaków szczepieniami przeciwko grypie. W minionym sezonie zaszczepiło się ok. 7% Polaków. To więcej niż w roku ubiegłym, lecz wciąż mniej niż w innych krajach UE. Niestety w tym samym okresie według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ogólna aktywność grypy w Europie, w sezonie 2021/2022, ponownie wzrosła. W Polsce w sezonie 2021/2022 zanotowano łącznie 2,4 mln przypadków zachorowań na grypę.

Eksperci rekomendują zwiększenie odsetka pacjentów szczepionych w prywatnych praktykach lekarskich oraz w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej. Pacjenci z nich korzystający często znajdują się w grupach ryzyka ciężkich powikłań po zachorowaniach na grypę, a placówki te nie mogą zakupić szczepionek, by sprawnie w czasie jednej wizyty zrealizować szczepienie pacjenta. Dodatkowym miejscem, gdzie mogłyby się odbywać szczepienia gabinety lekarzy medycyny pracy.

„Pomimo prawnych możliwości wykonywania szczepień przez lekarzy medycyny pracy, niestety wciąż niewielu z nich rekomenduje je pacjentom. Należy dążyć do tego by w sezonie szczepiennym pacjenci szczególnie z grup ryzyka odwiedzający gabinety medycyny pracy mieli wykonane szczepienie przeciw grypie. Powinna też być powszechna informacja skierowana do pacjentów, że będą oni mogli wykonać szczepienie podczas takiej wizyty” – powiedziała prof. Jolanta Walusiak – Skorupa, Konsultant Wojewódzki w dziedzinie medycyny pracy dla województwa łódzkiego

Eksperci zwrócili uwagę na łączenie szczepień przeciw chorobom o nakładających się falach, takich jak grypa i COVID-19, dzięki czemu można nie tylko równolegle budować odporność przeciw obydwu chorobom, ale także zmniejszyć ryzyko zachorowania na obie choroby jednocześnie. Eksperci wskazują, że w nadchodzącym sezonie trzeba wykorzystać potencjał jednoczasowych szczepień, gdyż nie są one alternatywne i powinny być stosowane łącznie. „Ważne jest podniesienie świadomości lekarzy nt. najnowszych wytycznych w zakresie podawania szczepień. Niestety w sezonie 2021/2022 pomimo rekomendacji jednoczesne podawanie szczepień nie było oczywiste dla wszystkich lekarzy i pacjentów, którzy decydowali się na odległe terminy wykonywania obu szczepień przeciw grypie i COVID-19” – podkreśla prof. Adam Antczak, Przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.

„Kluczowym argumentem w podjęciu decyzji o szczepieniu przeciw grypie powinna pozostać informacja o tym, że zakażenie wirusem grypy może zwiększyć ryzyko ciężkiego przebiegu infekcji koronawirusem i odwrotnie szczepienie przeciw COVID-19 nie zabezpiecza przed zachorowaniem na grypę w nadchodzącym sezonie jesienno-zimowym. Szczególnie ważnym aspektem szczepień jest ochrona przed groźnymi powikłaniami. W przypadku grypy są to m.in. zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, zapalenie mięśnia sercowego oraz niewydolność oddechowa. Poza powikłaniami w układzie oddechowym mogą występować również zamiany w neurologiczne np. zapalenie mózgu czy zapalenie opon mózgowych. Powikłania grypy podobnie jak COVID-19 są szczególnie niebezpieczne dla osób starszych, chorych przewlekle, a także kobiet w ciąży. To te grupy powinny szczególnie zadbać o systematyczność w realizacji szczepień” - podkreśla prof. Adam Antczak Przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.

Główne rekomendacje ekspertów na nadchodzący sezon obejmują:
• Uwzględnienie potrzeb immunizacyjnych grup osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i opiekę zdrowotną, grup dużego ryzyka powikłań grypy, a także uchodźców.
• Wczesne planowanie zapotrzebowania na szczepionki na kolejny sezon epidemiczny grypy oraz organizacji wykonywania szczepień. Uwzględnienie czynników związanych z wojną w Ukrainie.
• Objęcie szczepień przeciwko grypie oraz innym chorobom systemem skierowań na szczepienia (alerty SMS, e-skierowanie, e-rejestracja).
• Szeroką akcję informacyjną dotyczącą refundacji szczepionek we wszystkich grupach wiekowych, których ona dotyczy oraz informacji o miejscach, gdzie można wykonać szczepienie.
• Umożliwienie wystawiania recept na szczepionki (również refundowane) farmaceutom i pielęgniarkom.
• Umożliwienie dokonywania zakupu szczepionek w hurtowniach farmaceutycznych prywatnym praktykom lekarskim i prywatnym praktykom pielęgniarskim.
• Utworzenie narzędzi i warunków wspierających personel medyczny w popularyzacji szczepień.
• Utworzenie nowych ścieżek realizacji szczepień, np. w szkołach lub w ramach medycyny pracy.
• Utworzenie spójnej i konsekwentnej komunikacji na temat ważności i potrzeby wykonywania szczepień, która będzie dostosowana do zmieniających się okoliczności.
• Łączenie realizacji szczepień przeciwko chorobom o nakładających się falach zachorowań.

Zdaniem ekspertów bardzo ważna jest sprawna organizacja sezonu szczepień. Informowanie pacjentów w tym kobiet w ciąży i seniorów powyżej 75 roku życia o bezpłatnych szczepionkach przeciw grypie. Oraz rodziców dzieci od 6 roku życia do 18 roku życia, osób przewlekle chorych z grup ryzyka m.in. osób z chorobami serca, cukrzyca, chorobami układu oddechowego i seniorów w wieku 65-74, że szczepienia mogą wykonać z 50% refundacją. Warto byłoby wykorzystać rządowe alerty SMS do zapraszania do realizacji szczepień, a wcześniej z dużym wyprzedzeniem podawać do wiadomości publicznej informacje nt. punktów szczepień zarówno w POZ, jak i aptekach.

Szczepienia dotychczas kojarzyły się pacjentom z kolejkami u lekarzy, trudnością z zapisaniem się na wizytę poprzez infolinię czy terminami, które były dla nich niedostępne z uwagi na zobowiązania zawodowe. Po wprowadzeniu zmian systemowych w okresie pandemii pacjenci mogli skorzystać ze szczepień przeprowadzanych w aptekach. Było to szczególnie wygodne i szybkie rozwiązanie. Wyszkolono też dużą liczbę farmaceutów. Niestety w przyszłym sezonie najprawdopodobniej szczepienia odbędą się w starym systemie, czyli tylko w przychodniach POZ, gdyż farmaceuci są powoli wyłączani z wykonywania szczepień refundowanych poprzez brak odpłatności za usługę i brak możliwości wystawienia recepty refundowanej. Co zrobić, aby pacjent mógł w łatwy sposób się zaszczepić? – potrzebna jest nowelizacja przepisów na mocy, których farmaceuci oraz pielęgniarki otrzymają uprawnienia do wystawiania recept na szczepienia przeciw grypie. Takie rozwiązania funkcjonują już w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Farmaceuci są przy tym kluczowym łańcuchem w ogniwie administracji szczepień sezonowych w krajach takich jak: Wielka Brytania, Irlandia i Francja, gdzie odciążają gabinety lekarskie wykonując szczepienia.

„Wszystkie zawody medyczne w szczególności, lekarze, pielęgniarki i farmaceuci powinny tak samo rekomendować szczepienia ochronne i należy zrobić wszystko, aby szczepienia w Polsce, kraju o niskiej wszczepialności na tle innych krajów Europy były powszechnie dostępne i by pacjent mógł cały proces szczepienia przejść w jednym miejscu tzn. nie musiał krążyć od lekarza, gdzie otrzyma receptę na szczepionkę refundowaną, do apteki, by nabyć szczepionkę i często ponownie do ZOZ-u, by zostać zbadanym i zaszczepionym. To marnotrawstwo kompetencji i nie powinno mieć miejsca w żadnym europejskim kraju” - podkreśla dr Piotr Merks Przewodniczący Związków Zawodowych Pracowników Farmacji.

/źódło - /

Poprawiony: piątek, 06 maja 2022 18:14